Veel Oost-Europeanen voelen zich door hun West-Europese tegenhangers vaak weggezet als tweederangs burgers, betoogt de Tsjechisch-Spaanse schrijfster Monika Zgustova in een opiniestuk in de Spaanse krant El País . Reflecterend op hun gedeelde verleden hebben Oost-Europese staten zich dikwijls in de staak gelaten gevoeld door de West-Europese staten. Dat terwijl ze zich in datzelfde verleden juist vaak gesteund wisten door de Amerikanen. Door de Koude Oorlog hebben beide delen van Europa een gescheiden historische ontwikkeling gekend. Dit heeft diepe sporen achtergelaten in de huidige verstandhouding
Foto door Peta85
In het artikel noemt Zgustova terecht als meest schrijnende, historische voorbeeld van de West-Europese houding tegenover haar Slavische ‘broeders’ de appeasementpolitiek van Groot-Brittannië en de Frankrijk tegenover Hitler in 1938. Tijdens de conferentie van München in dat jaar kreeg Nazi-Duitsland het toenmalige Tsjecho-Slowakije op een presenteerblaadje aangereikt. De Britten en Fransen meenden door opoffering van de Tsjechen de machtshonger van Hitler te kunnen stillen. Een fatale misrekening, zo zou later blijken.
Inderdaad, de West-Europeanen is veel te verwijten als het gaat om hun historische houding ten opzichte van de Oost-Europeanen. Dat de Amerikanen in het verleden veel meer geneigd waren de Oost-Europese volkeren te helpen, behoeft zeker enige nuance. Tijdens de Hongaarse opstand tegen de Sovjet-Unie riepen de Hongaarse opstandelingen via de radio de wereld om hulp tegen de onderdrukking door het Rode Leger. Om een conflict met de Sovjet-Unie te vermijden, reageerden de Verenigde Staten niet op de hulproep van de Hongaren. Dat terwijl ze via Radio Free Europe jarenlang verkondigden de Oost-Europese volkeren te zullen steunen, als zij zouden rebelleren tegen de Sovjetische overheerser.
Oost-Europeanen hebben geen hoge pet op van de morele kwaliteiten van de landen en mensen in het Westen van Europa: ze zijn arrogant, paternalistisch en bedrijven een cynische machtspolitiek ten einde de Oost-Europese staten duurzaam te verzwakken. Dat is althans het negatieve beeld dat bestaat volgens Zgustova. Na de ineenstorting van de Sovjet-Unie hebben de veel van de voormalige Sovjet-satellieten zo’n 15 jaar moeten wachten alvorens toe te mogen treden tot de EU. Die lange wachttijd heeft veel kwaad bloed gezet bij de nieuwe EU-landen, die meenden aan het lijntje te worden gehouden door de West-Europese regeringen. Ook zouden West-Europeanen de markt in Oost-Europese landen hebben verziekt door hier systematisch hun producten te dumpen. Zgustova stelt in het artikel overigens niet de vraag of de Oost-Europese landen eenvoudig niet ver genoeg in hun ontwikkeling waren om toe te treden tot de EU en dat ze om die reden lang hebben moeten wachten.
Bron: Eurotopics
