Robert Kagan. Bron: Wikipedia
In 2004, midden in het tijdperk van George W. Bush, schreef de Amerikaanse journalistieke zwaargewicht Robert Kagan een scherp verslag van de betrekkingen tussen Europa en de VS. Hoewel enerzijds tussen beide machtsblokken een broederschap op basis van liberaal-democratische waarden bestaat, is de realitie anderzijds ook complex en stroef, zo stelt Kagan.
In het kort komt dat neer op het volgende: Europa heeft na vele eeuwen van bloedvergieten in de vorm van de EU een manier van internationale samenwerking gevonden, die een toekomstige oorlog op het Europese continent onwaarschijnlijk maakt. De Europese leiders menen dat een toekomstige wereldorde vreedzaam kan zijn, als het voorbeeld van de nobele Europeanen maar nauwlettend gevolgd wordt. Tegenover de Europese vredesduif staat de supermacht Amerika, die de wereldvrede alleen met superieure militaire middelen kan handhaven. In feite vinden de Amerikanen hun Europese bondgenoten nogal naïef als het gaar om het beoordelen om de wereld buiten Europa. Deze is immers gevaarlijk en zit vol schurkenstaten, die weinig goede bedoelingen koesteren ten opzichte van de democratische wereld.
Deze uiteenlopende wereldbeelden en visies op de internationale politiek hebben in het verleden vaak gebotst en zullen dat in de toekomst waarschijnlijk nog vaker doen, de komst van de nieuwe ‘uitverkorene’ in het Witte Huis ten spijt. In zijn boek haalt Kagan nog een interessant punt aan. In Europa heerst de opvatting dat vooral de militante opstelling van de Regering-Bush de verhoudingen op scherp hebben gezet. Kagan toont in zijn boek aan, dat ook onder de democratische regering van de in Europa immens populaire Bill Clinton veel werk is gemaakt van het versterken van het Amerikaanse militaire potentieel. Het idee dat een garantie voor de wereldvrede alleen bestaat bij de gratie van een afschrikwekkend gevechtsapparaat was niet uniek voor Bush cum suis. Eerder is het een constante in de Amerikaanse buitenlandse politiek. Dit geeft te denken over de hoge verwachtingen ten opzichte van de nieuwe Amerikaanse regering onder leiding van Barack Obama. Kan hij zijn pretenties waarmaken, of is hij ook een gevangene van het traditionele Amerikaanse vertrouwen in militaire dreiging en gunboat diplomacy.
